zondag 28 oktober 2018

Moortje In memoriam

Onlangs las ik ergens de zin ‘Een huisdier bezorgt je maar een keer in zijn leven verdriet en dat is bij het afscheid’. Afscheid nemen van je dier is een van de moeilijkste beslissingen die je moet nemen.

 In 2002 kwam Molly-Moortje in ons leven. Ik bezocht een schoolvriendin in Apeldoorn die dag. Zij had juist een jong poesje, Molly, in huis genomen, geboren op een boerderij in de buurt. Helaas ging het niet zo goed samen met de andere poes die ze al langer had.
Na een telefoontje naar huis, was de beslissing snel genomen...ze ging mee naar Dordrecht.
Ik wilde al langer een poes, en André ging akkoord onder de voorwaarde dat ze Moortje zou heten. Zo werd Molly omgedoopt tot Moortje.

De eerste zomer hielden we haar angstvallig aan een lijntje aan de halsband, want we hadden geen zin in nakomelingetjes. Maar de wereld achter de schutting was er interessant, dus na een kleine ingreep, mocht ze op onderzoek uit in de buurt.

Moortje bleek, zoals zoveel katten, een eigenzinnig exemplaar. Ze was wat wild bij het spelen, wilde alleen aangehaald worden over haar kopje...je mocht absoluut niet aan haar achterlijf of staart komen!
Het is nooit een knuffelige schootpoes geworden. Als ze al eens op schoot lag, hield ze dit maximaal vijf minuten vol.
Ze at haar bakje eten nooit helemaal leeg, maar liet er vaak een restje in liggen voor later.
Ze was verder keurig opgevoed en deed haar behoeftes daar waar het moest.
Moortje hield niet erg van de andere katten in de buurt, en was er zelfs wat bang voor. Helemaal nadat ze een stukje van haar oor kwijtraakte (door die rode buurtkater!).
Ze bracht een enkele keer wel een vogel of muisje mee naar huis, maar die waren op één hand te tellen. Vogels en muizen vangen was niet haar sterkste kant.

Ze voelde zich wel Heer en Meester in haar eigen huis. Ze vond overal wel een plekje om lekker te kunnen liggen, en was graag in de buurt als er iets lekkers te halen viel.
Als er visite kwam, maakte ze zich uit de voeten. Dan kroop ze gauw onder bed en hield zich verscholen tot de kust weer veilig was.


Ze heeft de verbouwing van ons huis doorstaan, terwijl letterlijk alles overhoop lag en onder het stof. Ze heeft de geboortes van de jongens meegemaakt, en vond het niet bijzonder geloof ik....
Ze kwam in ieder geval nooit dicht bij ze in de buurt, en ging zelden hun kamertjes in. Alleen als we drie weken op vakantie gingen, vond ik wel eens kattenharen in hun bedjes omdat ze daar had liggen slapen. Waarschijnlijk miste ze dan toch onze aanwezigheid en onze geur.

Het laatste jaar in Nederland, toen was ze al 12 jaar, werd ze wat minder actief. Je kon merken dat ze al wat ouder werd en af en toe was stramme gewrichten had. Ze sprong liever niet meer op de schutting, bleef vaak in de tuin en vond het heerlijk om op een zonnig plekje in de zon te liggen.

Bij het maken van de emigratie-plannen kwam natuurlijk ook de vraag voorbij ´Wat doen we met Moortje?´ Wikken en wegen, veel praten en voor- en nadelen van een katten-emigratie zijn gepasseerd. Herplaatsing bleek bijna onmogelijk, vanwege de leeftijd en haar karakter. We hebben toen de beslissing genomen om haar mee te nemen, ondanks haar leeftijd. Een poes van 12 jaar doe je niet zo maar weg. 

Ze was nog nooit zo vaak bij de dierenarts geweest als in het halve jaar voor haar verhuizing: vaccinaties, chippen, gezondheidscheck, nog een vaccinatie, Europees paspoort...niet haar favoriete uitje. Maar begin 2014 kreeg ze groen licht, en vloog ze met André in het vliegtuig naar Noorwegen.
Wat een reis....ze was er helemaal stil van! Geen gemiauw, gepiep of gejank. Een voorbeeldige reisgenoot. Daarna was het nog een lange autorit naar haar nieuwe huis. Dit vond ze iets minder prettig en gaf wel wat commentaar.
Eenmaal in haar nieuwe omgeving, kon ze haar draai nog niet vinden en verdween vaak naar de koude, donkere kelder. De nieuwe geluiden, andere geuren, geen bekende meubels....alles was vreemd.  Het duurde helaas een paar maanden voordat ze zich weer enigszins op haar gemak begon te voelen. 

Toen eenmaal onze eigen meubels waren gearriveerd met de verhuiswagen, er weer een beetje orde in de chaos was gekomen en de rust bij iedereen terug keerde, kroop ook Moortje weer uit haar schulp.
Ze begon eerst het huis te verkennen, voorzichtig steeds langer uit de kelder.  Ze ontdekte dat het best wel lekker was om naast de warme kachel te liggen, en dat ze op de vensterbank erg makkelijk naar buiten kon kijken. Eekhoorntjes en heel veel kleine vogeltjes zaten recht voor haar neus en ze kon haar ogen niet geloven! 

April 2014: ze verkent voorzichtig haar nieuwe omgeving.
Toen ze in april de mogelijkheid kreeg om een beetje buiten te snuffelen, begon ze voorzichtig ook daar haar nieuwe omgeving te verkennen. En dat beviel wel! 
Binnen de kortste keren kwam ze thuis met verschillende soorten dieren: meesjes, vinken, bosmuisjes, grasmuisjes, spitsmuisjes...Ze heeft in alle jaren in Nederland niet zoveel gevangen als hier in een paar maanden!


5 december 2014: Ze wil mee in de zak van Sinterklaas!??
Een paar weken later ligt ze heerlijk binnen bij de kerstboom en de warme haard!
Op 27 december: steenkoud buiten en dan krijg je witte snorharen binnen mum van tijd. Daarna ook nooit meer gedaan....ze kwam de
rest van de winters niet meer buiten!
Het nieuwe jaar begint met loeren naar de eekhoorntjes op de veranda, vanuit een verwarmt huis natuurlijk. Maar in maart lag ze alweer in het zonnetje op de trap buiten....een echte zonaanbidster!
Hoewel er hier minder buurtkatten waren, kwam er in april 2015 toch ineens eentje op visite en zat brutaal recht voor Moortjes neus. Duidelijk gewend aan andere poezen, wilde ze wel spelen, maar daar was Moortje toch niet van gediend. Geen Noorse vriendjes in haar huis!

Moortje bleek steeds vaker behoefte te krijgen aan aandacht en warmte. Ze kroop af en toe spontaan op schoot. Bij een van die zeldzame keren dat ze genoot op mijn schoot en in de warmte van een zonnetje, kreeg ik eindelijk de gelegenheid om dit bijzondere moment vast te leggen. Zou ze nu toch nog een schootkatje worden op haar oudere leeftijd?



Ondanks haar hoge leeftijd en de grijze staar op haar ogen, was ze nog erg geïnteresseerd in alle vogeltjes die de laatste besjes uit de struiken onder het raam kwamen eten. Zo dichtbij, achter het raam...
In januari 2018 verhuisd Moortje voor de vierde keer in haar leven naar weer een ander huis. We waren benieuwd en een beetje bezorgd hoe ze deze overgang zou beleven. Na de verhuizing van Nederland naar Noorwegen had ze een behoorlijke tijd nodig om te wennen, dus hoe zou het nu gaan?
Ze stapte uit haar reismandje, begon wat rond te snuffelen en besloot eigenlijk al snel dat dit een prima thuis zou zijn. Ze installeerde zich in de keuken, en de keukenstoelen werden haar favoriete slaapplekken. Binnen een half uur was het in orde...ze voelde zich hier thuis!
Ook de volgende zomer, geniet ze met volle teugen van het buitenleven rondom het huis. Ze loopt niet ver meer, maar ligt vaak op vaste plekjes in de zon of zit tussen het gras te speuren naar de woelratten.

Op 12 september krijgen we slecht nieuws over het aanhoudend hoesten en de benauwdheid van Tygo. Hij heeft een allergie ontwikkeld voor pelsdieren...en dus moet Moortje weg op advies van de dokter.

Onze Moortje die inmiddels al ruim 16 jaar deel uit maakt van ons gezin....dat doet zeer. We proberen de tijd te rekken met de medicijnen die Tygo heeft gekregen. In het begin lijken die ook wel wat te helpen.
We hebben het moeilijk met de beslissing die we moeten gaan nemen. Maar...ze is al 16 jaar, ze heeft staar, haar gehoor is minder geworden, ze heeft iets in haar neus wat ervoor zorgt dat ze snottert, niest en soms wat benauwd is. Ze is stijver in haar gewrichten, loopt soms wat mank en kan zich niet goed meer verzorgen. Aan de andere kant: ze geniet nog van het Noorse leven, is veel buiten, eet en drinkt nog goed en spint/knort dat het een lieve lust is....we hopen erop dat ze snel inslaapt.


Helaas is het heel duidelijk: als we terug komen van de herfstvakantie in Nederland, krijgt Tygo het na een half uurtje thuis al zo benauwd dat hij puffers moet nemen om extra lucht te krijgen. Het gaat niet meer...na nog een paar dagen er tegenop zien, gaan André en ik op donderdag 18 oktober naar de dierenarts en nemen we de ontzettende moeilijke beslissing om het leven van Moortje te beëindigen.

Op vrijdag houden we een kleine afscheidsceremonie. André heeft samen met Niels en Tygo een kistje gemaakt, Tygo heeft een tekening gemaakt op school. We begraven Moortje achter het schuurtje waar ze afgelopen zomer nog zo heerlijk in het zonnetje lag. 

Het doet ongelooflijk zeer. Het lege mandje naast de kachel, het lege en stille huis.  Geen getik meer op het laminaat, omdat je je nagels niet meer in kon trekken, geen gemekker vanuit de keuken als je zin had in wat lekkers, geen poes meer die spinnend naast je zit als je je tanden poetst in de badkamer, alleen schimmen vanuit je ooghoek.

Mooie woorden en veel tranen, maar het is goed zo...het kost ons even tijd en weten dat er geen andere poes meer terug komt, maar ook dat ze niet zieker is geworden en dat ze genoten heeft van haar laatste jaren hier in Noorwegen. 
Het is alle moeite waard geweest om haar mee te verhuizen.

Dag lieve Moortje. Rust zacht.