Op vrijdag 13 mei werden we, op het werk, verrast met een kleine optocht van het kinderdagverblijf en het school-muziekkorps. Het was de laatste dag voor een aantal vrije (Pinkster)dagen en de Nationale feestdag 17 mei. Een klein voorproefje op het grote feest. De kleine kindjes hebben een aantal 17-mei liedjes voor de bewoners gezongen.
Tweede Pinksterdag was het mooi weer en hebben we de tweede kinder-bergtop van dit seizoen beklommen. Het beginpunt van deze tocht lag in de buurt van ons huis, dus de kinderen zijn er naartoe gefietst. Tygo vindt het nog steeds eng om te fietsen, en heeft echt wat training en ondersteuning nodig om het te leren. We hebben juist deze week nieuwe fietsen aangeschaft (tweedehands van iemand in Alvdal), maar Niels wilde nog graag op zijn oude fiets blijven fietsen. Na vandaag moesten we beslissen dat hij echt een grotere fiets nodig heeft en dat Tygo moet leren fietsen op Niels z´n fiets. Het kleine fietsje kan echt niet meer.
De Tynset Turlag had een mooi bord bij het beginpunt gezet, zodat duidelijk was waar we de heuvel op moesten. En hoe hoger we kwamen, hoe meer uitzicht op de omgeving.
Er waren nog wat vochtige stukken, kleine stroompjes van de gesmolten sneeuw, maar daar overheen lagen fijne planken. Daarna gingen al snel de jassen uit, want het was lekker warm aan het worden.
Even spelen onderweg, bomen klimmen en ´mamma maak je even een foto van mij?´ Natuurlijk!
Tynset-dialect voor `het is niet ver meer´!
Daar is de top! Met een bankje en prachtig uitzicht op Tynset en omgeving. We hebben zeker een uur in het zonnetje zitten genieten, terwijl de jongens aan het spelen waren.
Uiteindelijk is het dan toch tijd om weer naar beneden te gaan en de jongens op te zoeken. Die zaten en lagen een stukje verderop in het gras te relaxen.
En kijk: Hij fietst helemaal los en alleen!
De dag besluiten we ouderwets gezellig met grillworstjes op de ballpan in het late avondzonnetje! Heerlijk genieten en dat al half mei! Wie zegt dat Noorwegen koud en nat is!?!
Dinsdag 17 mei: Nationale feestdag in Noorwegen. Fanfares, parades, traditionele klederdracht en ijsjes. Syttende Mai is de dag van de viering van de Noorse
Grondwet die op 17 mei 1814 is getekend, en dit is in Noorwegen een gigantisch feest.
Het is een feestdag voor iedereen, maar vooral ook voor de kinderen. ´s Ochtends gaat men naar de kinderparades die in ieder dorp en stad plaatsvinden, en die worden geleid door de fanfares die uit de dorpen zelf komen. Veel mensen zwaaien met vlaggen en roepen enthousiast ´hoera!´als de kinderen langs komen. In Oslo wordt de parade begroet door de koninklijke familie die naar de menigte zwaait.
Deze dag geeft ook de gelegenheid voor mannen en vrouwen om hun ´bunads´ te tonen, de Noorse klederdracht. Er zijn honderden verschillende bunads en de stijl en kleur bepalen waar de drager of draagster vandaan komt. Veel jongeren kiezen tegenwoordig voor een bunad die ze mooi vinden, in plaats van de geboorteplaats van de familie.
Nationalistisch? Ja, maar de anti-militaristische en plezierige atmosfeer, met de speciale plek voor de kinderen tijdens de vieringen, maakt van deze dag een eenvoudige oncontroversiele viering.
Nadat we de vlag hadden uitgehangen en ons ontbijt hadden gegeten, was het tijd om naar de kerk te gaan. Hier verzamelt iedereen voor de optocht. Niels en Tygo hadden er zin in en liepen al ver vooruit om op tijd bij hun groep te zijn.
En dan op weg, onder begeleiding van het muziekkorps, van de kerk naar Tynset lopen. De kerk ligt iets buiten Tynset-centrum op een heuvel. Het is altijd weer een mooi gezicht om de lange stoet mensen te zien wandelen.
Het is vooral een dag voor Niels en Tygo, met de optocht, spelen in Holmenhallen (de grote gymhal), bioscoop in het Kulturhus en Russen-optocht kijken. Wij vonden er dit jaar niet zo heel veel aan. Er waren maar weinig volwassenen die met ons een praatje wilden maken en kwamen ook bijna niemand tegen die ons uitnodigde om bij hen aan tafel te komen zitten. Het voelde een beetje ´eenzaam en alleen´. Hieruit blijkt dan toch weer dat integrering niet vanzelf gaat, en hoeveel we ook ons best doen...we horen er nog niet echt bij. De jongens hebben echter genoten en voldoende vriendjes ontmoet. Daar doen we het voor!
Tygo wijst nog even zijn tekening aan, die werd tentoongesteld in het Kulturhus.
Aan het eind van de middag was het tijd voor de Russen-optocht.
´Russ´ zijn de ouderejaars studenten die bijna hun middelbare school hebben afgerond en dit vieren na 13 jaar op school te hebben gezeten. De meesten lopen er nogal moe bij op 17 mei, en dit komt niet doordat ze heel de nacht zijn opgebleven om te kunnen studeren voor hun examens.
De russ hebben hun eigen parade, met busjes en auto´s met luide soundsystemen. Niels en Tygo gaan rond en vragen om hun kaartje, de ´russekort´. Ze krijgen dan hun persoonlijke visitekaartje met wat informatie, vaak een foto en vaak wat leuke grappen erop. Het is een sport om er zoveel mogelijk te verzamelen.
Na de optocht verzamelden alle Russen zich op de parkeerplaats bij de scholen en sporthallen. Dit was het moment voor toespraken en een laatste kans voor de jongens om te kijken of ze nog kaartjes konden krijgen. Hier kwamen we dan ook Jildou tegen die haar Russentijd afsloot in Tynset (want het is hier gezelliger), terwijl ze eigenlijk in Røros op school zit. Moe maar met twee tevreden jongens gingen we daarna naar huis.
In het weekend van 20, 21 en 22 mei zou er zomerkamp zijn van het Tynset Rode Kruis. We hadden gedacht om dan met de camper naar de camping Johnsgård te gaan en daar te overnachten. Het ging helaas niet door vanwege te weinig aanmeldingen. Achteraf maar goed, want tegelijkertijd kreeg Tygo een uitnodiging voor een verjaardagsfeestje op zaterdag. Ook was er die zaterdag een samenkomst van oldtimers in het museumpark. Tygo en ik zijn na het feestje nog even daar langs gereden om te kijken naar die geweldige verzameling!
Een schoolvriendje van Niels stond er ook met zijn ouders en hun oranje kevers. Hier hebben we nog even staan praten.
Later die week kon ik foto´s maken van een hertje met een kalfje achter ons huis. Ik had ze al eerder gezien, maar dacht dat er een klein vosje bij liep. Ik vond het al zo vreemd dat het hert zo rustig bleef staan.....
In Tynset werd in de week van 26 tot en met 29 mei het eerste Spekemat-festival gehouden. Spekemat is gedroogd vlees (vaak van rund, varken, schaap, rendier of eland) wat geserveerd wordt met onder andere bieslook-roerei, aardappelsalade, meloen en flatbrød. (Flatbrød is letterlijk vertaald plat brood, maar is minder spannend dan het lijkt. Het is flinterdun, knapperig soort cracker.)
Omdat er ook lezingen en bijeenkomsten waren, kreeg het keukenpersoneel de gelegenheid om hier naartoe te gaan. We kregen daarom al op vrijdagochtend grote schalen met vlees, roerei en aardappelsalade voor het dagcentrum. Dit was genoeg voor ons allemaal, dus ik kon lekker meegenieten. Ik vind dit eten heerlijk! Het geeft mij een echt zomergevoel. Van mij mag het een terugkerend festival worden!
En toen werd het plotseling erg warm weer, zomerse temperaturen van over de 25 graden iedere dag! Dan gaat het hard met gras en onkruid. Tijd om de grasmaaier tevoorschijn te halen en te beginnen met het vrijhouden van de kampeerplek voor de familie die komt! Helaas betekent dat ook dat er een aantal wilde bosviooltjes plaats moeten maken. Snel nog wat foto´s gemaakt....
Onze trouwdag, 31 mei, (16 jaar alweer!) hebben we doorgebracht met gras maaien en een kweekkastje opbouwen. Het kastje heeft nu alleen nog nieuwe ramen nodig, want die bliezen bij de eerste windvlagen al eruit.
Aan het einde van de dag hebben we weer lekker de ballpan-barbecue aangestoken. Plotseling riepen de jongens vanaf de trampoline dat ze iets op het veld zagen staan: deze keer was het een eland. Ik vind dat zulke mooie beesten...die rennen niet meteen weg, maar staan je eerst rustig aan te kijken. Net alsof ze willen zeggen: ´Hé, ga jij eens even uit de weg!´
Dit exemplaar was waarschijnlijk een vrouwtje, een zgn. elgkolle. Er was nl. geen gewei te zien. Ze nam in ieder geval rustig de tijd om te grazen en heeft zeker een uurtje rond gehobbeld.
Donderdag 2 juni had ik een ´sommertreff´ met collega´s. We hebben bij een collega gebarbecued, terwijl het van bloedheet weer, ineens fris werd. We hoorden onweer, zagen flitsen, maar hebben het droog gehouden, terwijl op 5 kilometer afstand de regen met bakken uit de hemel viel!
Ik was op de fiets naar haar toegegaan, want ze woont zo´n 4 kilometer verderop, maar wat heb ik het zwaar op mijn heerlijke stadsfietsje. Pffff, met drie versnellingen op een zware opoefiets, kom je niet makkelijk een heuveltje op....dan ga je toch denken aan zo´n hulpmotortje. Op de terugweg had ik wel alle tijd om een paar mooie regenbogen op de foto te zetten...dat dan weer wel.
Zaterdag 4 juni: op weg naar Jotunheimen, op weg naar Raubergstulen.
We hadden afgesproken om met de Barnas Turlag van Alvdal mee te gaan naar de Galdhøpiggen, de hoogste berg van Noorwegen, Scandinavie en Noord-Europa. We kenden niemand van die vereniging, maar een kindertocht naar de hoogste berg is leuk, toch?
Na terugkomst kwamen we er achter dan we een lekkage hebben van een waterleiding in de camper, de vloer van de keuken was nat en dat kwam onder een muur vandaan bij de badkamer......even een tegenvaller. Ja, we hebben afgelopen winter de watertank geleegd, dus nee...dat kan niet de oorzaak zijn geweest. Helaas niet wassen in de camper, geen wc gebruiken, geen water tappen voor de thee.... Gelukkig dat we het nu ontdekken, voordat de grote vakantie begint. Nu op zoek naar een plek waar ze dit kunnen repareren....de grote camperbedrijven zitten in de buurt van Elverum en Trondheim. Dat is voor ons zo´n twee-en-een-half uur rijden, enkele reis.....pffff.
Zondagochtend 9 uur: kennismaken met ´onze brefører´, uitleg over de veiligheidsgordels en naar boven rijden, richting Juvashytte, zo´n 850 meter hoger op 1841 m. Vanaf hier treden we in het voetspoor van Knud Olsen Vole. Hij was de eerste die midden in de winter van 1887, op 1e kerstdag, de Galdhøpiggen beklom vanaf de Juvashytte. Hij was niet de allereerste op de top, dat gebeurde al in 1850.
Het begon met eerst een uurtje wandelen over sneeuw en tussen rotsen, redelijk vlak en niet erg moeilijk. Ondertussen kun je de top al zien liggen en die komt langzaam steeds dichterbij. Het is de meest rechtse van de drie ´heuveltjes´ op de foto.
Daar ligt de top van de Galdhøpiggen! En voordat we daar naar boven kunnen moeten we eerst aan het touw over de gletsjer. Er staan borden om te waarschuwen voor de gevaren van de gletsjer, maar in de loop van de dag zien we nog aardig wat mensen over de gletsjer skieen. We komen ook nog, op weg naar boven, twee Nederlandse jongens tegen die, zonder touw of gids op pad waren vanaf de Galdhøpiggen naar een andere top over de gletsjer. We hopen maar dat het goed gaat met die twee....
Dan begint de echte beklimming, zonder touw, maar over steile rotsen en door gladde sneeuw. Tygo krijgt een klein beetje hulp van onze gids en hij mag de ijspikkel als steuntje gebruiken. Het is warm en er staat bijna geen wind....we kunnen gewoon in ons t-shirt op de top staan!
Yes! We hebben het gehaald!
Na ruim een uur op de top, werd het tijd om weer naar beneden te gaan. Het eerste stuk was vooral glijden en glibberen. Na de gletsjer, waar we het touw weer af konden, liepen de anderen erg snel, waardoor Niels het niet bij kon benen. André en Tygo waren ook niet meer te zien. Op advies van de gids, hebben wij een andere route gelopen, over de weg langs het skigebied. Dit was wel iets langer, maar makkelijker te lopen.
Wat een belevenis! Helaas moeten we terug naar de bewoonde wereld. Morgen moeten we weer aan het werk, maar dat lijkt nu nog ver weg.
Als het gewone leven zich weer heeft hervat, worden we ook verwacht om bij de laatste afsluitingen op school te komen kijken. Op dinsdag hebben Niels en Tygo ´annerledes-dag´, een dag waarop ze de dingen net even anders doen. Niels heeft schaakles gevolgd bij de zevende klas en Tygo heeft gezongen in de gymzaal.
En Tygo houdt er wel van om dingen ´anders´ te doen. Hij heeft een masker van een lompe gemaakt en daarmee moest hij even op de foto!
Proost! Ik had vrijdagavond een afspraak met het Rode Kruis: barbecue! Voor vlees werd gezorgd, je moest alleen je eigen drank meenemen. Ik ben niet zo´n bierdrinker, maar heb genoten van mijn Amaretto/cola. Ik kon lopend naar huis, maar dat was niet vervelend om half twee ´s nachts. De zon kwam alweer op! Daar moest ik even foto´s van maken.
Niels heeft afgelopen vrijdag een nachtje in een tent geslapen, bij een schoolvriendje die een overnachtingsfeestje hield. Op zaterdagochtend zijn we, nadat we hem hadden opgehaald, direct naar Røros gereden om een jas voor Tygo te kopen. We hadden wel verwacht dat Niels doodmoe zou zijn, dus na nog wat lekkers op het terrasje bij de bakker, zijn we weer gauw naar huis gegaan.
Ze zijn aan een ander tafeltje gaan zitten, omdat hun ijs zo snel smolt in de zon.
Bij thuiskomst kwamen er nog een paar hertjes door de tuin huppelen en die verdwenen al spelend weer op het veld achter ons huis de bossen in.
Zondag was Niels nog erg moe van zijn overnachting in de tent, dus we besloten om die dag maar rustig aan te doen en thuis te blijven. Het Tynset Rode Kruis zou wat gaan oefenen op het water bij Johnsgård, dus ik heb moed verzameld om mezelf in het koude water te laten gooien en ben meegereden met iemand naar Sømådalen, een uurtje van Tynset.
We waren op een paar honderd meter afstand van de camping toen we een alarmmelding op onze telefoon kregen. Zoekactie in Tynset!
Snel de reddingsboot uit het water gehaald en al een speer omgekeerd, terug naar Tynset. Mijn eerste echte actie voor het Rode Kruis!
Komend weekend organiseert Tynset school-muziekkorps een muziek-taptoe waarbij meer dan 500 jongelui worden verwacht. Ik zal dan vrijwilliger zijn bij de eerste hulppost. Daarnaast heb ik mij ook al aangemeld voor de eerste hulppost tijdens Livestock 2016, een Rockfestival in juli.http://livestockfestivalen.no/ Hopen dat er niet teveel pleisters geplakt hoeven worden, want dan kan ik gratis meegenieten van de muziek.
De jongens hebben morgen, vrijdag 17 juni hun laatste schooldag. Niels heeft afgelopen week al een bergtochtje gemaakt, op zoek naar sporen uit de ijstijd, en vandaag naar de rivier geweest en beestjes lopen zoeken. Tygo mocht naar een beekje en zelfgemaakte houten bootjes laten varen, en morgen gaat hij naar een jeugdkamp in de bossen met een bus. Worstjes grillen en boterhammen met kaas laten smelten. Wat doen ze toch leuke dingen hier op school! Negen weken vakantie dit jaar is wel wat lang, maar gelukkig begint over vier weken ook voor ons de vakantie!
Oh ja, de camper staat bij een autobedrijf hier in Tynset. Ze hebben naar het euvel gekeken en kunnen het waarschijnlijk repareren! We hoeven dus waarschijnlijk niet naar een camper-bedrijf te zoeken.
